در دنیا روشهای مختلفی برای مقابله با پهپادهای غیرمجاز (Counter‑UAS یا ضدپهپاد) به کار گرفته میشود که بهطور کلی در سه مرحله سازماندهی شدهاند:
شناسایی (Detection)
ردگیری/تشخیص هویت (Identification/Tracking)
خنثیسازی (Mitigation/Neutralization)
1. شناسایی و ردگیری پهپاد
- رادارهای مخصوص پهپاد: رادارهای با رزولوشن بالا برای تشخیص پروازهای ریز. (robinradar.com)
- آنالایزر فرکانس رادیویی (RF scanners): با تشخیص باندهای کنترل و تلویزیونی پهپاد، اپراتور و نوع پهپاد قابل شناسایی است.
- حسگرهای صوتی (Acoustic): با ثبت صدای موتورها در برد نزدیک، میتوان حضور را تشخیص داد.
- دوربینهای دیدبصری/حرارتی (EO/IR): برای شناسایی بصری پهپاد و اپراتور در روز و شب مؤثرند.
2. خنثیسازی و اخلال
الف) اخلال الکترونیکی (Jamming & Spoofing)
- Jam کردن RF/GPS: ارسال سیگنالهای قویتر یا نویز برای قطع کنترل و GPS؛ میتواند باعث فرود یا بازگشت خودکار پهپاد شود.
- Spoofing و هک RF (Cyber takeover): ارسال سیگنال جایگزین برای فریب پهپاد و برچیدن کنترل از راه دور؛ سیستمهایی مانند EnforceAir از D‑Fend توانایی ربایش کنترل را دارند. (AP News)
- آنتنهای ضدجمر (Anti-jamming GPS): نمونههای مثل CRPA یا آنتن دو قطبی باعث فیلتر سیگنالهای مخرب ژمر میشوند. (Unmanned Systems Technology)
ب) روشهای انرژی متمرکز (Directed Energy)
- لیزرهای ضعیف و قدرت بالا: اثباتشده در فضاهای حساس مانند المپیک و نیروگاهها (فرانسه در ۲۰۲۴ پایلوت از Cilas Helma-P). (Le Monde.fr)
- مایکروویو پرفشار (HPM/High-Power Microwave): سیستمهایی مثل THOR (افافآرال) و RapidDestroyer انگلستان؛ توانایی خنثیسازی گلهای دارند. (Wikipedia)
ج) برخورد فیزیکی (Kinetic / Soft-Kill)
- تور و شبکه: پهپاد ضدپهپاد یا اسباببازی تور را به پهپاد دشمن میاندازد تا آن را زمین بزند.
- گلوله/موشک میکرو: مانند سیستم هندی Bhargavastra (موشک کوچک تا ۲.۵ کیلومتر) یا سامانه EOS Slinger برای نابودسازی فیزیکی پهپاد. (Wikipedia)
- تیراندازی سنتی یا خودکار: از اسلحه دستی تا برجکهای مجهز به موشک یا گلوله مخصوص پهپاد؛ نمونهای جدید “M4 AI Drone Guardian”. (Business Insider)
د) سازههای محافظتی (Passive Defense)
- قفسمانند/Mesh Armor: نصب بر روی خودروها، ساختمانها و تانکها برای جلوگیری از آسیب ناشی از برخورد پهپادهای انفجاری؛ مثال “Cope Cage” در اوکراین، اسرائیل، بریتانیا، ژاپن. (Wikipedia)
3. راهکارهای ترکیبی و لایهای (Layered Defense)
استفاده توأم از ابزارها در سلسلهمراتب «شناسایی → تأیید → اخلال یا برخورد» بهترین اثر حفاظتی را دارد: ترکیب رادار، RF، دوربین، سپس اقدامات mitigation مثل Spoofing یا Directed Energy
4. نمونههای عملی و کاربرد واقعی
- اوکراین:
- انگلیس:
- توسعه RapidDestroyer جهت نابودی دستهای با مایکروویو پرفشار. (Financial Times)
- کییف (اوکراین):
- سرمایهگذاری ۶.۲ میلیون دلار در برنامه مقابله با پهپادها؛ بیش از ۵۵۰ پهپاد دشمن رهگیری شدهاند.
- نیروی انتظامی بریتانیا:
- استفاده از ژمر RF شبیه اسلحه دستی؛ قرارداد ۱۵ میلیون پوند تا ۲۰۲۷ در این زمینه منعقد شده است.
جمعبندی نهایی
مرحله | تکنولوژی | مزایا | معایب |
---|---|---|---|
Detection | رادار / RF / دوربین | شناسایی دقیق بدون آسیب | نیاز به زیرساخت سنگین |
Mitigation | Jam/Spoof | ساده و سریع | خطر ایجاد اختلال ناخواسته |
Mitigation | Directed Energy | قابلخشک کردن دقیق؛ بدون باقیمانده | قیمت بالا و ابزار قدرتمند |
Kinetic | Netz/موشک/گلوله | کاملاً فیزیکی و مؤثر | خطر آسیب به افراد/ملک |
Passive | Mesh Armor | حفاظت بدون مصرف انرژی | فقط برای داراییهای ثابت یا وسایل نقلیه |
نتیجه: استراتژی مؤثر، سیستمهای چندلایه و سفارشی شده بر اساس کاربرد و محیط عملیاتی است.
این مقاله توسط تیم فنی نگاه آسمان گردآوری شده است.
در صورت استفاده از این مقاله حتما از هشتگ #نگاه_آسمان استفاده کنید.
هیچ دیدگاهی نوشته نشده است.